آثار باستانی استان فارس


آثار تاریخی فارس, آثار تاریخی استان فارس

آثار باستانی استان فارس

 

آثار تاریخی و باستانی استان فارس

همچنان که گذشت سرزمین فارس مهد تمدن ایران زمین بوده است و سابقه تاریخى چندین هزار ساله دارد و وجود مشهورترین بناهاى باستانى نظیر:

 

تخت جمشید، نقش رستم، حافظیه، سعدیه، بقعه خواجوى کرمانى، مسجد نو (مسجد اتابکى)، بقعه شریف شاهچراغ، دروازه قرآن، کلیساى ارامنه شیراز، بازار وکیل، مسجد جامع عتیق، مسجد جامع اقلید، باغ ارم، نارنجستان قوام، ارگ کریم‏خانى و ...، نشانگر سابقه دیرین تمدن، فرهنگ و مذهب در این استان مى ‏باشد.

 

1. پاسارگاد

آثار تاریخی فارس, آثار تاریخی استان فارس

پاسارگاد از آثار باستانی استان فارس میباشد که نخستین پایتخت امپراتوری هخامنشی بود

 

پاسارگاد در 70 کیلومتری جاده شیراز به اصفهان در دشت مرغاب قرار دارد. پاسارگاد نخستین پایتخت امپراتوری هخامنشی بود. این شهر توسط کوروش کبیر ساخته شد و تا اواخر حکومت هخامنشیان تاج گذاری پادشاهان این سلسله در این شهر انجام می شد.

 

از مهمترین آثا رپاسارگاد مقبره کوروش، کاخ ها و زندان سلیمان است این اثر ازبناهای ثبت شده در فهرست میراث جهانی به شمار می آید.

 

2. دروازه قرآن (طاق قرآن)

آثار تاریخی فارس, آثار تاریخی استان فارس

دروازه قرآن یکی از دروازه‌های به جای مانده از دوره‌های قدیم در شیراز است

 

در مدخل ورودى شهر شیراز دروازه بزرگى به نام دروازه قرآن وجود دارد که بر فراز آن نسخه کلام الله درون اطاق و صندوقى واقع است و کلیه مسافرینى که از این راه به شیراز مى ‏آیند یا از آن بیرون مى‏ روند از زیر قرآن مى‏ گذرند.

 

بناى اصلى دروازه قرآن بناى سنگى قدیمى منسوب به عضدالدوله دیلمى بود و نسخه قرآن خط ثلث عالى منسوب به ابراهیم سلطان فرزند شاهرخ تیمورى در اطاق بالاى آن قرار دارد.

 

کریم خان زند دروازه مذکور را که رو به انهدام بود مرمت کرده و در طرفین آن هم اتاق‏هایى براى اتراق محافظین و مأمورین بنا کرد و بر بالاى تاق مزبور اطاق کوچکى ساخت و در آن یک قرآن خطى بزرگ قرار داد تا مسافرین از برکت عبور از زیر قرآن مجید، از گزند حوادث مصون مانده و به سلامت به مقصد برسند.

 

در سال 1315 ه.ش به عنوان توسعه جاده، این بناى تاریخى را منهدم نمودند و چند سال بعد شادروان حسین ایگار بناى کنونى را کمى پایین‏تر از محل دروازه قرآن قدیم احداث نمود و با این اقدام پسندیده خود، سنت خوب شهر شیراز را احیاء نمود. در سال‏هاى بعد قرآنى که در بالاى تاق قرار داشت سر از موزه پاریس درآورد و با توسعه راه شیراز به تهران دروازه قرآن در سمت غرب این راه قرار گرفت.

 

این دروازه یکى از دیدنى‏هاى مشهور استان فارس و شهر شیراز است که اشتهار ملى و جهانى دارد. لازم به ذکر است که این طاق از بتون آرمه ساخته شده است و آیات قرآنى را با خط ثلث و نسخ که روى کاشى نوشته شده بر بدنه آن نصب نمودند.

آثار تاریخی و طبیعی ایران که جهانی شده اند

 از سال 1979 (1358) تا امروز به غیر از شهر یزد، 21 اثر فرهنگی، تاریخی و طبیعی ایران در فهرست میراث جهانی سازمان یونسکو ثبت شده اند. در ادامه به معرفی این آثار ثبت در میراث جهانی خواهیم پرداخت.

تخت جمشید؛ فارس
تخت ناتمام

 آثار ایران در میراث جهانی

ساخت تخت جمشید حدود سال 51 پیش از میلاد به دستور «داریوش بزرگ» هخامنشی آغاز شد

 
در طول جغرافیایی 53 درجه و 54 دقیقه شرقی و عرض جغرافیایی 29 درجه و 56 دقیقه شمالی در استان فارس و در دشت مرودشت، در دامنه کوه رحمت، بنایی بی مانند روی صفه ای با تختگاهی دست ساز قرار دارد که بنابر قول سازندگان آن، «پارسه» نامیده می شده است. این بنا در طول سال ها نام های گوناگون داشته و امروز به نام «تخت جمشید» در تمام جهان معروف است.

در سال 1310، پروفسور «ارنست هرتسفلد» (Ernst Emil Herzfeld) از سوی «موسسه خاورشناسی دانشگاه شیکاگو» حفاری و اکتشاف رسمی و جدی در این سازه باستانی را آغاز کرد. این سازه، ابتدا در 24 شهریور 1310 در فهرست آثار ملی ایران جای گرفت و سپس با گذشت چندین سال، در سال 1353 از سوی سازمان یونسکو در فهرست میراث جهانی قرار گرفت.

ساخت تخت جمشید حدود سال 51 پیش از میلاد به دستور «داریوش بزرگ» هخامنشی آغاز شد و تا 50 سال بعد از آن ادامه پیدا کرد. به این ترتیب که داریوش بزرگ و سپس «خشایارشا» و سپس «اردشیر اول» به ترتیب کار ساخت و تکمیل تخت جمشید را بر عهده داشتند. براساس یافته ها و شواهد، به نظر می آید کار ساخت تخت جمشید طی دوره های بعد هم ادامه داشته و درواقع هرگز به پایان نرسیده است.
 
مجموعه باغ های ایرانی فارس، مازندران، اصفهان، کرمان، یزد و خراسان
بهشت زمینی  

آثار ایران در میراث جهانی

مجموعه نه باغ ایرانی به صورت یک جا در سال 1390 در فهرس میراث جهانی یونسکو به ثبت رسید

 
«پردیس»، «بهشت»، «نگارستان»، «بستان»، «فردوس» و «مینو»، همه به مجموعه ای از گیاهان و آب نماها، جوی ها، کوشک و سرا و احتمالا حیوانات و پرندگان که در میان یک دیوار بلند قرار دارند و تداعی کننده فردوس آسمانی در زمین هستند، اطلاق می شود. ساختار ویژه و ممتاز و معماری باستانی و ریشه دار این باغ ها که به نام باغ های ایرانی معروف هستند، نشان دهنده اوج هنر و آشنایی مهندسان و معماران ایرانی با ریاضیات و هندسه و اصول زیبایی شناسی و نشان از هماهنگی و تلفیق و پیوند انسان با طبیعت است. مجموعه نه باغ ایرانی شامل باغ های پاسارگاد، ارم، چهلستون، فین، عباس آباد، شازده، دولت آباد، پهلوان پور و اکبریه به صورت یک جا در سال 1390 در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسید.

10 اثر باستانیِ ایران پیش از ظهور اسلام

یک پرستشگاه باستانی در دوره عیلامیان میان دو شهر قدیمی استان خوزستان، شوش و شوشتر. سازه ای خشتی گلی که بعد از نزدیک به سه هزار و 500 سال هنوز سرپاست. اولین اثر باستانی ایرانی که در یونسکو ثبت شد.

1- زیگورات چغازنبیل

آثار باستانیِ ایران پیش از ظهور اسلام

چُغازَنبیل نیایشگاهی باستانی است که در زمان ایلام (عیلامی‌ها) ساخته شد

 

یک پرستشگاه باستانی در دوره عیلامیان میان دو شهر قدیمی استان خوزستان، شوش و شوشتر. سازه ای خشتی گلی که بعد از نزدیک به سه هزار و 500 سال هنوز سرپاست. اولین اثر باستانی ایرانی که در یونسکو ثبت شد.

2- مجموعه پاسارگاد

آثار باستانیِ ایران پیش از ظهور اسلام

مجموعه پاسارگاد در شمال شرقی استان فارس در دشت مرغاب واقع شده است

 
سازه باستانی ساخته از سنگ در دوران هخامنشی بیشتر به خاطر آرامگاه کوروش کبیر شهرت دارد. در شمال شرقی استان فارس در دشت مرغاب واقع شده است. بقایایی از کاخ دروازه، باغ پادشاهی و آرامگاه کمبوجیه در آن وجود دارد. این سایت در یونسکو به ثبت رسیده است.

    
3- تخت جمشید یا پرسپولیس و نقش رستم

  آثار باستانیِ ایران پیش از ظهور اسلام

تخت جمشید نام یکی از شهرهای باستانی ایران است

 
پایتخت و شهر باستانی امپراطوری هخامنشی متاخرتر از مجموعه پاسارگاد، معروف ترین سازه باستانی ایران است. 200 سال آباد بوده. اثری حیرت انگیز و آمیزه ای از هنر و معماری.

دیدن این اثر هنوز هم بعد از 2500 سال رشگ برانگیز است. مجموعه ای از کاخ ها و محوطه وسیع شهر و تعداد عجیبی از حجاری ها. به این اثر ظلم زیاد شده اما هنوز نماد ایران باستان است و همینطور نقش رستم که مقبره شاهان هخامنشی است که مجموعه از حجاری های دوران ساسانیان نیز در آن دیده می شوند.