بامداد پنج دی ۱۳۸۲ زلزلهای به بزرگی ۶٫۶ ریشتر بم را لرزاند و علاوه بر خسارات جانی و مالی فراوان به شهر، باعث تخریب حدود ۸۰ درصد از ارگ بم شد. آسیب گسترده به ارگ تا حدی بود که یونسکو آن را در فهرست «میراث در خطر» جای داد؛ هرچند بازسازیها و مرمتها از پس از زلزله بم تا سال ۱۳۹۲ باعث شد، کمیته میراث جهانی سازمان یونسکو اصلاحات در نگهداری و مدیریت ارگ و محوطه اطراف آن را مورد قبول بداند و آن را از فهرست میراث در معرض خطر خارج کند.
عکاس: Roozbeh Shivayi
پس از زلزله، سازمان جهانی یونسکو و برخی از کشورهای عضو آن کمکهای مالی و فنی درخور توجهی را به بازسازی ارگ اختصاص دادند که از آن جمله میتوان به ژاپن، فرانسه و ایتالیا اشاره کرد. ژاپن علاوه بر ارسال ۱٫۳ میلیون دلار برای بازسازی آن، با تهیه تجهیزات و طرح سهبعدی ارگ، این پروژه را پشتیبانی کرد. وزارت میراث و فعالیتهای فرهنگی ایتالیا نیز با بودجه حدودا ۵۰۰ هزار یورویی در استحکامبخشی و مرمت یکی از برجهای ارگ مشارکت داشت. کمکهای فرانسه و بانک جهانی نیز تاثیر بسزایی در امر بازسازی ارگ داشت تا اینکه در نتیجه این تلاشها، ارگ بم از فهرست آثار در خطر یونسکو بیرون آمد.
عکاس: Roozbeh Shivayi
ستاد نجات بخشی میراث فرهنگی بم پس از زلزله سال ۱۳۸۲ شکل گرفت و عملیات آواربرداری ارگ از سال ۱۳۸۳ کلید خورد که حدود هفت سال به طول انجامید. در این مدت کار مطالعه و مستندسازی نیز در دستور کار بود. اقدامات مرمتی ارگ از سال ۱۳۸۵ آغاز شد؛ هرچند بازسازی ارگ بم از سال ۱۳۸۸ به بعد با جدیت بیشتری ادامه یافت.
به گفته مسئولان، زلزله بخشی از تاریخ ارگ بم به شمار میرود و از آنجا که قرار نیست این ارگ به وضعیت پیشین قبل از زلزله برگردد، برخی نقاط آن به همان شکل پس از زلزله نگهداری میشوند.
بازسازی ارگ بم به شکلی بوده است که در صورت وقوع یک زلزله دیگر، از ویرانی گسترده آن جلوگیری به عمل آید و خسارتها به حداقل برسد. جالب است بدانید که ۹۹ درصد عملیات مرمت ارگ با همت نیروهای بومی انجام شده است و در حال حاضر بخشهای اصلی ایمنسازی شدهاند تا گردشگران امکان بازدید از آن را داشته باشند.